A Universidade de Santiago de Compostela (USC), en colaboración co Parlamento de Galicia e a Consellaría de Cultura, Lingua e Xuventude, presentou catro novas cátedras institucionais dedicadas a figuras centrais da cultura galega:
- Rosalía de Castro
- Alfonso Daniel Rodríguez Castelao
- Ramón Otero Pedrayo
- Ricardo Carvalho Calero.
Rosalía de Castro, Alfonso Daniel Rodríguez Castelao, Ramón Otero Pedrayo e Ricardo Carvalho Calero.
O acto de presentación celebrouse no Salón de Graos do Colexio de San Xerome e contou coa participación do reitor da USC, Antonio López; do presidente do Parlamento, Miguel Santalices; e do conselleiro de Cultura, Lingua e Xuventude, José López Campos.
O reitor Antonio López destacou que estas cátedras son un tributo a “catro figuras senlleiras para a lingua e a cultura galegas” e unha oportunidade para avanzar cara a idea formulada por Francisco Fernández del Riego: que a USC sexa, máis que unha universidade en Galicia, unha auténtica universidade galega. Pola súa parte, Santalices subliñou que Galicia mantén unha débeda permanente con Rosalía, Otero Pedrayo, Castelao e Carvalho Calero, xa que “se entregaron e se comprometeron de forma continua coa lingua e a cultura galegas, contribuíndo a forxar a nosa identidade”.
O presidente do Parlamento lembrou ademais que a Cámara autonómica é a única en España na que todas as persoas deputadas empregan a lingua galega, e cualificou de honra para a institución colaborar na posta en marcha destas cátedras, que tamén contan co apoio da Xunta.
Obxectivos e direccións das cátedras
A Cátedra Rosalía de Castro, dirixida por María do Cebreiro e Fernando Cabo, centrará o seu traballo no estudo crítico e académico da obra da autora, promovendo tanto novas lecturas como edicións completas, incluíndo posibles textos inéditos, así como reflexións arredor da súa presenza na memoria pública.
A Cátedra Castelao, dirixida por Henrique Monteagudo, orientará a súa actividade á difusión nacional e internacional da vida e da obra política, artística e literaria do rianxeiro. Prevese a creación dun sitio web de referencia, ademais de colaboracións con entidades como a Fundación Castelao ou o Museo do Pobo Galego.
Baixo a dirección de Dolores Vilavedra e Francisco Durán, a Cátedra Otero Pedrayo procurará manter vivo e proxectar o legado do intelectual ourensán, contando coa cooperación de institucións como a Fundación Otero Pedrayo, a Fundación Penzol e a Real Academia Galega.
Finalmente, a Cátedra Carvalho Calero, coordinada por Carlos Quiroga, dedicará especial atención á literatura galega contemporánea, ao fomento da lectura e da escrita en galego e á análise das ideas actuais sobre literatura e cultura, aplicando modelos innovadores de educación e divulgación.
Un proxecto con vocación de futuro
O conselleiro José López Campos salientou que as catro cátedras permitirán non só visibilizar as persoas homenaxeadas, senón tamén “profundar nas súas obras e traxectorias, que se caracterizaron por situar o ser humano no centro”. Ademais, como complemento, púxose sobre a mesa a proposta de declarar o ano 2026 como Ano Otero Pedrayo, coincidindo co 50 aniversario do seu pasamento e co centenario dalgunhas das súas obras de referencia.
